Monday, April 25, 2011

෴ නොසිඳෙන දිය උල්පතකින් යුත් දඹුල්ල රජමහා විහාරය...


     සිංහල හින්දු අලුත් අවුරුද්දට පස්සෙ අපි හම්බ වෙන පළවෙනි වතාව තමයි මේ... ඒ නිසා හැමෝටම සුබ අලුත් අවුරුද්දක් කියනගමන් මාත් එක්ක රන්ගිරි දඹුළු රජමහා විහාරය වන්දනාමාන කරගෙන අලංකාර දඹුළු ලෙනත් බලන්න යන්න එන්න කියල පොඩි ආරාධනාවකුත් කරනවා :-)


     මේපාර අලුත් අවුරුද්දෙ වැඩ ඇල්ලුවේ පොඩිපහේ චාරිකා කිහිපයකින්. ඇත්තටම කිව්වොත් ඒකාකාරී ජීවිතයට නව පණක් ලැබුනාවගේ. සති දෙකකට ආසන්න කාලයක් කිසිම අන්තර්ජාල සම්බන්දතාවක්, ජංගම දුරකථන නාදවීමක්, පොතක් පතක්, පරිගනකයක් නැතුව දුර ඈත ගමක ගෙවුනු අපූරු නිවාඩු කාලයක්. කොළඹට සුපුරුදු මුදල් උපයා ගැනීමේ යාන්ත්‍රික ජීවන රටාවෙන් මිදුනු මිනිසුන් පිරිස් තවමත් ලක්දිව වෙසෙන අතර ඔවුන් ජීවිතය තුල ලබන සතුට යහමින් මුදල ඇති පුද්ගලයෙකුටවත් ලබා ගැනීමට හැකිදැයි සිතුනු වාර අනන්තය. ඇත්තටම අපි හොයන සතුට මොකක්ද?


     වෙන චාරිකාවලට සම්බන්ධ මගේ ලිපි වගේ මේකෙ නම් පාර හොයාගැනීමට අදාලව වැඩිපුර විස්තරයක් කියන්න දෙයක් නෑ. මොකද විහාරය පිහිටලා තියෙන්නෙ දඹුළු නගරයට ඉතා ආසන්නයෙම තමයි. අලංකාරවූත් විශාලවූත් හිඳි පිළිමයකින් විහාරය පිරී තිබෙන අතර කෞතුකාගාරයක්, දේවාල කිහිපයක් සහ රන්ගිරි දඹුළු ගුවන් විදුලි සේවාවද පිහිටුවා ඇත්තේ ඒ ආසන්නයේමය. විහාරය හා ඒ අවට ඇති බොහෝ කළා නිර්මාණ දඹුළු ලෙන් වලට සරිලන ලෙස කෘතිමව නිමවා ඇති නමුත් සුන්දරත්වය අතින්නම් ඉතා ඉහළය.

     ලිපිය කෙටි වෙන්න ඕන නිසා මම දැකපු සහ දැන ගත්ත අපූරු සහ අළුත් දේවල් ගැන පමනක් ලිපියෙ ඉතුරුටික පුරවන්නම්. මුලින්ම ඉතිහාසය පොඩ්ඩක් ගැන දැනගමු. බුද්ධ වර්ෂ වලින් කියනවනම් 455 වැන්නෙදි, වළගම්බා හෙවත් වට්ටගාමිණී අභය රජතුමා තමයි මේ ලෙන තුල පිළිමවහන්සෙ විශාල ප්‍රමාණයක් ස්ථාපනය කරවලා ආරම්භ කරල තියෙන්නෙ. ඒකාලෙ මේ ලෙන හඳුන්වලා තියෙන්නෙ අවිජ පබ්බත කියලලු. ඉතින් එහෙම ආරම්භ උන මේ ලෙන් විහාරයට මෙම හිඳි පිළිම වහන්සේ එකතුවෙලා තියෙන්නෙ පහුකාලයක. මේ හිඳි පිළිමයෙ තියෙන විශේෂත්වය තමයි, රත්තරන් ආලේපිත, ධර්ම චක්‍ර මුද්‍රාවෙන් පවතින ලොව විශාලම හිඳි පිළිම වහන්සේ වීම්. පිළිමයේ උස අඩි 100ක් ලු. ඒවගේම මෙහි පවතින බෝධිය ජය ශ්‍රී මහා බෝධි අංකුරයකින් පවතින්නක් බව සඳහන් වෙනවා.


     මෙම දඹුළු ලෙන තුල මම දුටු අනික් සුවිශේෂී ස්ථානය තමයි කිසිදා නොසිඳෙමින් පැවතියාවූ ජල උල්පත. ඇත්තටම මෙහි ජල බින්දු වැටෙන්නේ ලෙන මුදුනින්, වෙන උල්පත් වගේ පොළවෙන් නෙමෙයි. ඒත් බැලූ බැල්මට ලෙන මුදුනෙ ජලය එකතු වෙච්ච තැනක්වත් ගහක් කොළක් වත් පේන්න නම් නෑ. වර්ථමානයේ නම් ලෙන මුදුනට නගින්න දෙන්නෑ. ඒ නිසා ඊට වැඩි දෙයක් නිරීක්ෂණය කරන්න බෑ. හැබැයි මේවගේ දෙයක් සිදු වෙන්න බැරි කමකුත් නෑ. :-)


     දැන්නම් මම කියන්න යන්නෙ මේ දඹුළු පන්සලටවත්, ලෙනටවත් විශේෂිතවූ දෙයක් ගැනනම් නෙමේ, හැබැයි බෞද්ධ කළා ශිල්පවල තියෙන සියුම් අංගයක් ගැන. ඔය ගොල්ලො දන්නවද සැතපෙන බුදු පිළිමයක සහ පිරිනිවන් පෑම දක්වන බුදු පිළිමයක් අතර වෙනස? මම නම් අද වෙනකම් දැනගෙන හිටියෙ නෑ. මට දැන ගන්න ලැබුනු විදියට නම් ඒ සියුම් වෙනස සොයාගන්න පුළුවන් පිළිම කොටසේ පාදයන්ගේ ඇඟිලි පිහිටා තියෙන ආකාරයට. සැතපෙන පිළිමයක ශ්‍රීපාදයන්ගේ මහපට ඇඟිලි සමාන්තරව පිහිටා ඇති අතර පිරිනිවන් පැම පිළිබුඹු කරද්දී ඉහළින් තිබෙන පාදයේ, එනම් වම් පාදයේ මහපට ඇඟිල්ල සහිත පාදය තරමක් පිටුපසට පිහිටන ආකාරයට නෙළා පැවතීමයි.


     මේ ස්ථානයේ තියෙන බිතු සිතුවම්, පිළිම වට පිටාවට අදාල සුන්දරත්වයනම් ලිපියකින් විස්තර කරන්න අමාරුයි. ඒ ටික ඔයගොල්ලො ඇවිල්ලම බලාගන්න. ආපුවම මිනිසාගේ පැරණිම මිතුරාවන වඳුරාගෙන් පොඩ්ඩක් පරෙස්සම් වෙන්න අමතක කරන්නත් එපා. ඌ අපිටනම් හානියක් කරන්නෑ, කරන එකම දේ අතේ තියෙන දේ උදුරගෙන යනඑක විතරයි. උනුත් කාලයක් එක්ක ටිකක් වෙනස්වෙලා. එහෙම කිව්වෙ පිරිමින්ගෙ අත්වල තියෙන දෙවල්වලට වඩා උන් උනන්දු වෙන්නෙ කාන්තාවන්ගෙ අත්වල තියෙන දේවල් අරගෙන දුවන්නලු. :D


     අදට ඔය ඇති. ලබන පාර හම්බවෙනකොට රෝස තිරුවාන නිධියක් මතට නගින්න බලාපොරොත්තුවෙන් ඉන්න. එහෙනම් මං ගියා. ජීවිතය කෙටියි, ඒ ටිකේ පුළුවන් තරම් තමන් සතුටින් ඉඳලා අනිත් අයවත් සතුටින් තියන්න බලන්න :-)

(තව පින්තූර බලන්න මගේ මුහුණු පොතට යන්න)